Wśród 24 projektów wyłonionych w konkursie na międzynarodowe projekty badawcze z zakresu technologii kwantowych, organizowanym przez konsorcjum QuantERA, jest aż 8, które realizowane będą z udziałem Polaków. Jednym z nich jest dr hab. Adam Wojciechowski z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ, który wraz z uczonymi z Niemiec i Hiszpanii będzie pracować nad udoskonaleniem właściwości materiałowych nanodiamentów.
- QuantERA to program finansujący badania nad technologiami kwantowymi o największym zasięgu w Europie. 101 projektów o wartości 120 mln euro, ponad 500 grup badawczych z całej Europy, a całość koordynowana przez Narodowe Centrum Nauki przy wsparciu unijnym - mówi Sylwia Kostka, koordynatorka programu.
Dr hab. Adam Wojciechowski z Zakładu Fotoniki UJ jest koordynatorem projektu "Zaawansowane wykrywanie kwantowe z nanodiamentami". Oprócz zespołu UJ będącego liderem konsorcjum, w badania zaangażowane będą także zespoły pod kierunkiem prof. Fedora Jelezko z Uniwersytetu w Ulm oraz prof. Javiera Priora z Uniwersytetu w Murcji.
- Centra barwne w diamencie stały się powszechnie wykorzystywaną platformą dla technologii kwantowych, w tym do przetwarzania informacji kwantowej, ultraczułej detekcji oraz fotoniki. Wynika to z ich unikalnych właściwości optycznych i spinowych, długiego czasu koherencji oraz wysokiej odporności na zewnętrzne zaburzenia. Ostatnio szeroką uwagę przyciągają także nanodiamenty, czyli kryształy diamentu o rozmiarach mieszczących się w zakresie od kilku do kilkuset nanometrów. Są one nietoksyczne, kompatybilne z różnymi środowiskami biologiczno-chemicznymi, można łatwo modyfikować ich powierzchnię, a także mogą być one integrowane w mikroukłady - wyjaśnia dr hab. Adam Wojciechowski.
Projekt AQuSeND ma na celu opracowanie nowych protokołów detekcji kwantowej z wykorzystaniem nanodiamentów. Badaczom w nim uczestniczącym zależy na pokazaniu wielotorowych technik detekcji, np. jednoczesnej detekcji zmian temperatury i koncentracji jonów, z użyciem nanocząstek diamentu. Stosowane obecnie z makroskopowymi diamentami wyrafinowane techniki pomiarowe zostaną przeniesione do mikro- i nanoskali, zwiększając potencjał nanodiamentów. Projekt połączy podejścia eksperymentalne i teoretyczne w celu zbadania i udoskonalenia właściwości materiałowych nanodiamentów, poprawy czułości stosowanych protokołów detekcji oraz opracowania nowego zakresu zastosowań biomedycznych.
4. konkurs sieci QuantERA został ogłoszony w styczniu 2023 roku przez 35 organizacji finansujących badania naukowe z 28 państw i od początku cieszył się dużym zainteresowaniem środowiska naukowego. Złożono 101 wniosków (56 w temacie Quantum Phenomena and Resources oraz 45 w temacie Applied Quantum Science), z czego wyłoniono 24 zwycięskie projekty. W gronie laureatów jest aż 8 zespołów badawczych z Polski w tym 4 z polskimi koordynatorami na czele. 5 projektów otrzyma finansowanie z Narodowego Centrum Nauki (zakres badań podstawowych), natomiast 3 projekty zostaną sfinansowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (zakres badań stosowanych).