23 lutego 2022 r. podczas testów na terenie obserwatorium w Instytucie Astronomicznym Czeskiej Akademii Nauk w Ondřejovie jeden z dwóch teleskopów Czerenkowa SST-1M zarejestrował pierwsze błyski promieniowania Czerenkowa. Pochodziły one z pęków atmosferycznych generowanych przez cząstki promieniowania kosmicznego i fotony gamma.
Teleskop SST-1M w trakcie obserwacji prowadzonych w Obserwatorium w Ondřejovie.
Teleskopy SST-1M (ang. Single-mirror Small-sized Telescope) mają rejestrować wysokoenergetyczne promieniowanie gamma pochodzące z kosmicznych źródeł znajdujących się zarówno w naszej Galaktyce, jak i poza nią. Dwa teleskopy SST-1M instalowane w Ondřejovie należą do klasy niewielkich teleskopów projektu Cherenkov Telescope Array (CTA). Będą pracować w trybie stereoskopowym. Podczas omawianych obserwacji odebrano takie sygnały z kilku kierunków na niebie, w tym z otoczenia słynnej Mgławicy Krab.
W skład zespołu SST-1M, koordynowanego przez Uniwersytet Genewski, wchodzą badacze z wielu instytucji w Polsce, Czechach, Szwajcarii i na Ukrainie. Uniwersytet Jagielloński i Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie opracowały i brały udział w budowie cyfrowej elektroniki kamery, która digitalizuje sygnały ze wszystkich jej 2049 pikseli, pomimo ich krótkiego czasu trwania wynoszącego zaledwie kilka nanosekund. Ta część projektu jest realizowana w Obserwatorium Astronomicznym UJ, gdzie pod kierunkiem mgr. inż. Krzysztofa Ziętary w Laboratorium Elektronicznym CTA prowadzone są prace nad optymalizacją działania elektroniki kamery, a w Zakładzie Astrofizyki Wysokich Energii przygotowuje się projekty naukowe do realizacji w ramach SST-1M.
Więcej informacji: https://www.uj.edu.pl/wiadomosci/-/journal_content/56_INSTANCE_d82lKZvhit4m/10172/150036533
Kontakt:
Instytut Fizyki Jądrowej PAN |
Kontakt na UJ:
prof. dr hab. Michał Ostrowski tel. +48 660 511 882 e-mail: Michal.Ostrowski@uj.edu.pl |